Prinsenpad/-straat

In dit document kijken we naar het Prinsenpad of de Prinsenstraat, het gedeelte vanaf de Zuiddijk tot aan de Gouw waar de Hippert gevestigd was.

ZaanWiki: "Prinsenpad, later Prinsenstraat te Zaandam-Oost, van de Zuiddijk het veld instekend. Het pad gaf toegang tot de lijnbaan De Blauwe Arend en had al in 1643 een reglement. Het stond ook bekend onder de naam Jan Vingerlingsven. Beide namen verwijzen naar vroegere bewoners."

In de buurt hebben enige molens gestaan, een wagenschotzager "De Gekroonde Burcht" (in 1758 gesloopt) en een balkenzager "De Drie Zalmen" (gebouwd in 1686 en in 1752 gesloopt). Als derde molen wordt oliemolen "De Hippert" genoemd, die reeds voor 1680 bestond en later omgebouwd werd tot snuifmolen en in 1820 werd gesloopt.

In 1913 werd Prinsenpad Prinsenstraat.

20190528-079 1902 Oprichting bakkerij Thijs Swart Prinsenpad 35 (Appie Jacobsen)

Artikel: bekendmaking van de oprichting in 1902 op het Prinsenpad 35.

20190528-080 1913 (13 april) Nieuwe adresaanduiding Prinsenstraat 35 (Appie Jacobsen)

De wijziging van Prinsenpad naar Prinsenstraat werd geregeld door koekfabrikant Thijs Swart.

Appie Jacobsen: “Dit was het Prinsenpad, een naam die op verzoek van koekfabrikant Thijs Swart, die zijn bedrijf op dit pad in 1902 had opgericht, later in 1913 werd dat veranderd in Prinsenstraat, heel simpel door het bedrijf te heroprichten op de Prinsenstraat, 't Klonk en stond wat beter, zo meende hij. En in die tijd maakte het voor de bewoners ook niet veel uit, de post kwam evengoed wel op het juiste adres, voor zover men al post ontving.”

Huisnummers en bewoners

Huisnummerkaarten

1909 Huisnummers Sectie I Blad 2 Detail Prinsenpad

1941 Huisnummers Sectie I blad 2 detail Prinsenstraat

Nummer 1 is hier getekend als een soort uitbouw van het pand aan de Zuiddijk (waarin Albert Heijn ooit zat). Ik vermoed dat het in dat gebouwtje was waar ik wel eens ging kijken naar een houtbewerker, die daar kleine houten klompjes maakte (ongeveer 6cm lang).

1940-1941 Prinsenstr Tuiniersstraat - Gouw

Deze kaart is opgebouwd met behulp van wat knip en plakwerk, aangezien hier twee kaarten gebruikt zijn, uit verschillende jaren (1940 en 1941), verschillende kleuren, schaalverdeling en oriëntatie. U begrijpt dat hier wat uurtjes werk in zitten. Maar de gehele Prinsenstraat staat erop, van Zuiddijk tot Gouw.

Bewoners - adreslijsten

Van Zuiddijk tot Tuiniersstraat

Er zijn heel veel adresgegevens, vandaar dat de straat is opgeknipt in stukjes zodat e.e.a. ook nog leesbaar blijft.

Adreslijst Prinsenstraat 1-15 Oneven 20220106

Adreslijst Prinsenstraat 2-16 Even 20220106

Adreslijst Prinsenstraat 17-39 Oneven 20220106

Adreslijst Prinsenstraat 18-34 Even 20220106

Adreslijst Prinsenstraat 36-50 Even 20220106

Van Tuiniersstraat tot Gouw

Adreslijst Prinsenstraat 41-67 Oneven 20220110

Adreslijst Prinsenstraat 69-85 Oneven 20220110

Adreslijst Prinsenstraat 87-103 Oneven 20220110

Adreslijst Prinsenstraat 105-129 Oneven 20220110

Adreslijst Prinsenstraat 131-149 Oneven 20220110

Adreslijst Prinsenstraat 52-76 Even 20220110

Adreslijst Prinsenstraat 78-88 Even 20220110

Adreslijst Prinsenstraat 90-158 Even 20220110

Afbeeldingen

Luchtfoto's

0000 Luchtfoto NL-HlmNHA_559_03532 Prinsenpad Deel 1

Uiterst links de Zuiddijk, dan de trap naar beneden naar het Prinsenpad met uiterst rechts de winkel van Swart, later Cornelisse. Geheel boven De Braak.

0000 Luchtfoto NL-HlmNHA_559_03533 Prinsenpad Deel 1

1920 Luchtfoto 22.04908 Prinsenpad Deel 1 (Gemeente Zaanstad)

Voor de context is bovenstaande luchtfoto een mooi uitgangspunt. Geheel linksboven een rijtje huizen van de Lijnbaanstraat, dan een weiland met daarop de boerderij van Kraaij en huizen aan het Tuiniersspad en daarvoor De Braak. Dan een sloot (daarvan is een foto). Dan iets rechts van het midden kijken we vanaf de Zuiddijk het Prinsenpad in en dan rechts nog een sloot die tussen Prinsenpad en Pantepad in liep met een bruggetje tussen Bothastraat en Tuinierspad. Gaat het al duizelen? Kijk dan maar gewoon naar de foto’s hieronder, en kom hier af en toe terug om te begrijpen waar sommige plekjes zich bevinden!

1925 Luchtfoto 22.05325 detail 2 (Gemeente Zaanstad)

De Prinsenstraat loopt van linksonder naar rechtsboven, waar bij langs de sloot naar de Gouw de lange loods van Tromp zichtbaar is.

1935 Luchtfoto 22.05347 detail 2 (Gemeente Zaanstad)

Hier kijken we naar een gedeelte. Linksboven de koekfabriek van Swart (zie deel 1 van deze straat) en naar rechtsonder volgen we de straat tot bijna bij het bruggetje.

1960 Luchtfoto 22.05008 detail 2 (Gemeente Zaanstad)

Links in het midden zien we lange grijze gebouwen, de veilinghallen die gebouwd waren op het weiland tussen Prinsenstraat en Lijnbaanstraat. Er is een start gemaakt met de bouw van het Mennistenerf en rechts staat al het scholencomplex van Wilhelminaschool en Dominee Lindeboomschool. Iets boven de scholen nog de loods van Tromp en daarnaast bij De Gouw De Hippert.

1962 Luchtfoto 22.05005 detail Prinsenstraat (2) (Gemeente Zaanstad)

Op bovenstaande foto van midden-onder (rechts van de veilinghallen) naar rechtsboven de Prinsenstraat, onderbroken door het Mennistenerf. Ongeveer vanaf dit moment is dat ook het werkelijke uiteinde van de Prinsenstraat, als het andere zal gesloopt zijn of worden.

1963 Luchtfoto 22.04915 detail Prinsenstraat (2) (Gemeente Zaanstad)

Toch staan er nog wel enige resten naast het scholencomplex. Maar in dit jaar, 1963, verhuist De Hippert naar het Weerpad en kan dit deel van de Prinsenstraat plaatsmaken voor de brug naar de Vermiljoenweg.

Sloten rond het Prinsenpad / Braak

20200806-247 1910 Braak Prinsenpad (onbekend)

De Braak lag ingeklemd tussen de Zuiddijk, Boomgaardspad, Braaksteeg, Tuinierspad en het Prinsenpad. Aan het einde van de Braak (links achter de struik) begon de Lijnbaanstraat. De Braak stond bekend vanwege de onwelriekende stank en werd daarom schertsend het Meer van Genève genoemd. Het lag pal achter de Zuiddijk ter hoogte van de Burcht en is in 1924 gedempt. Ik besteed er een apart document aan, als onderdeel van het Boomgaardspad.

Rechts op de foto bebouwing die bij het Prinsenpad hoorde. Het grote, vierkante gebouw rechts lijkt Prinsenpad 35 te zijn, dus dat zou kunnen betekenen dat dit van Thijs Swart van de koekfabriek is. In de verte zien we het bruggetje van het Tuinierspad dat links naar het Boomgaardspad leidt. Onder het bruggetje door kwam je in de sloot die achter de bebouwing van het Prinsenpad lag (oneven zijde).

20200806-100 1910 Pantepad Prinsenpad (De Zuidkanter - De Digitale Buurtkrant en Historie van Zaandam)

Deze sloot vormde destijds de natuurlijke scheiding tussen Prinsenstraat (rechts) en Pantepad (links). Het achtererf met het roeibootje (rechts) behoorde bij de boerderij van Rijks. Op de achtergrond de bebouwing langs de Zuiddijk en – enigszins daarbovenuit – het dak van de boerderij van Kraaij. De foto werd genomen vanaf een brug in het Tuinierspad. De sloot voerde naar het westen aan het eind linksaf via de dijksloot naar onder meer de Hanenpadsluis en in de andere, oostelijke richting (achter de fotograaf dus) naar De Gouw.

Ik heb inmiddels foto’s van de demp (dump) die resteerde, die zal ik later hier toevoegen.

20200828 Kaart Prinsenpad en omgeving (Rob Klaassen)

Bovenstaand kaartje tekende ik aan de hand van de kaarten en foto’s en vooral aan de hand van een schets die Dick Bakker maakte voor me toen hij uitlegde waar de boerderij van Kraaij zich bevond. Maar het helpt mij ook, omdat sommige situaties voor mij ook van voor mijn tijd waren en ik als kind me niet bewust was van hoe straten en bebouwing ontstaan waren. Het kaartje kan handig zijn om te begrijpen hoe de omgeving eruit zag.

20190211-001 1945 Prinsenpad en omgeving (Dick Bakker)

Dick Bakker tekende deze afbeelding en schrijft over de situatie zoals die rond 1945 was, en die betrekking heeft op de Prinsenstraat:

“Er waren twee boerderijen Kraaij tussen Lijnbaanstraat en Prinsenstraat. De sloot eindigde bij het Tuinierspad. Iets oostelijker stond de boerderij en hooischuur achter Lijnbaanstraat 14 (1). Boer Kraaij woonde aan de Prinsenstraat kant en moest over de sloot naar zijn boerderij [op het weiland tussen Lijnbaanstraat en Prinsenpad – RK]. […] Tussen huis en boerderij dus de sloot. Op dat weiland kwam later de groenteveiling die eerst gehouden werd in de muziekbuurt en op de loswal van de Prins Hendrikkade.”

Foto’s uit de straat

20200806-135 1900 Prinsenpad Zuiddijk (onbekend)

Laten we bij het begin van het Prinsenpad starten. De fotograaf staat op de Zuiddijk en kijkt het Prinsenpad in. Achter het hek zou nog een gebouw Zuiddijk 91 verrijzen, waarin de slagerij van Nooij zou komen, later gevolgd door o.a. Schermer de bloemist. De dijksloot is nog niet gedempt, vandaar de brug vlak voor de huizen.

20200130-003 Zuiddijk – Albert Heijn (Gonda Kreeft)

We zijn wat jaren verder. De fotograaf staat ongeveer op dezelfde plaats als de foto hiervoor. Rechts is het genoemde pand Zuiddijk 91 te zien. Op de andere hoek, pontificaal in beeld, Zuiddijk 87, de supermarkt van Albert Heijn.

Er zal dus ook ooit een Zuiddijk 89 geweest zijn, maar daar zijn helaas (nog!) geen foto’s van. Tot 1901 is er wel een adresvermelding gevonden op Zuiddijk 89 (eerste Verlaan, daarna nog van Dijk).

20200724-180 1960 Zuiddijk-Prinsenstraat (onbekend)

1960. De Prinsenstraat vanaf de Zuiddijk van west naar oost, begint bij het pand op het midden van de foto (nummer 2). Er staat een auto met reclame van Eyssen Kaas bij de woonhuizen boven Zuiddijk 91 (nummers 91A en 91AA). Aan de gevel boven de etalage van de winkel hangt een reclame van Swart de koekfabriek en/of de winkel met een pijl schuin naar beneden. Het was erg belangrijk dat Swart gevonden kon worden kennelijk.

20200806-145 1892 Prinsenpad Zuiddijk Brug Dijksloot (onbekend)

Situatietekening met de brug die vanaf de Zuiddijk (rechts) toegang geeft tot het Prinsenpad.

20200806-146 1910 Prinsenpad Zuiddijk Bouw Brug Dijksloot (onbekend)

1910, bouw van een (nieuwe?) brug Prinsenpad over de dijksloot Zuiddijk. Een heistelling met veel arbeiders (lastig te zien). Ik heb gemerkt dat er vanaf de huizen aan de Zuiddijk vaak particuliere bruggetjes over de sloot waren.

Ik heb de hulp van Appie Jacobsen ingeroepen om zeker te zijn dat het hier om de brug in het Prinsenpad ging.

20200806-147 Prinsenpad 2 Zuiddijk Brug Dijksloot (Nic de Carpentier)

Op de voorgrond de dijksloot achter de Zuiddijk met links woonhuizen aan de Zuiddijk en rechts een woonhuis aan het Prinsenpad (2). Centraal de brug naar het Prinsenpad. De ets is naar het noorden toe gezien en is gemaakt door Nic De Carpentier.

20200806-141 1964 Prinsenstraat Zuiddijk (onbekend)

Jaren later, toen van een dijksloot allang geen sprake meer was, is een lange trap met grote treden aangelegd zoals op deze foto te zien is.

Van deze trap kon je naast rennen ook heerlijk met je step of fiets naar beneden racen. Ik kan me niet voorstellen dat ik dat naast mijn fiets lopend deed, tenminste.

In de loop van de tijd zijn er meer gedachten geweest over hoe de kluft, helling, eruit zou moeten zien. Tegenwoordig heeft e.e.a. weer een heel ander uiterlijk.

20200806-153 1924 Prinsenpad 3 rechts en links bebouwing van de Zuiddijk (onbekend)

Achterzijde van de Zuiddijk ter plaatse van de Prinsenstraat. Links de werkplaats van meubelmakerij Maarten IJff. Rechts achter het smeedijzeren hek de werkplaats van de elektrozaak van Hendriks. Centraal de nog niet gedempte dijksloot.

20200806-155 Prinsenpad 3 rechts (onbekend)

Winters tafereeal met zicht over dezelfde dijksloot. Op de achtergrond ligt De Braak.

20200806-154 1960 Prinsenpad 3 rechts (onbekend)

Gedempte sloot achter de Zuiddijk. Rechts Prinsenpad 3. De tijd heeft duidelijk toegeslagen.

20200806-158 1916 Prinsenpad 3 en verder (onbekend)

Het Prinsenpad in 1916. We draaiden een kwartslag naar rechts om de straat in te kunnen kijken. Links nummer 3, in dit pand was elektrozaak van H.W. Hendrikse gevestigd.

20200724-104 1916 Prinsenpad 3 en verder (onbekend)

Tijdens de watersnood van 1916 was zo’n beetje heel Oost Zaandam ondergelopen. Op deze foto lijkt het of een delegatie met nette pakken een inspectie uitvoerde.

20200806-156 1900-1925 Prinsenpad 3 en verder (onbekend)

In de periode 1900-1925. Een zonnige middag. Gezien vanaf de Zuiddijk vooraan, het eerste stenen huis op nummer 3/3B is van elektra bedrijf H. Hendriksen, in het midden van de foto het uithangbord van kolenboer De Carpentier.

20200130-009 1900-1920 Prinsenpad begin (onbekend)

1900-1920. Links is een reclamebord te zien met de tekst "Handel in brandstoffen J. de Carpentier, petroleum".

De man met de hoge hoed links zou een aanspreker kunnen zijn die de buurt melding gaat doen van het overlijden van een buurtgenoot.

20200806-163 1916 Prinsenpad 3 en verder (onbekend)

1916. Het ergste leed van de watersnood is geleden.

20200806-162 1916 Prinsenpad 5 en verder (onbekend)

Een stapje vooruit het Prinsenpad in maar een stapje terug in de tijd. Watersnood 1916. Links nummer 5 en rechts nummer 12.

20200806-159 Prinsenstraat begin (onbekend)

We zijn vermoedelijk in de late jaren zestig aangekomen. Het houten huis van De Carpentier is vervangen door een stenen pand. Van links naar rechts Prinsenstraat 3 en 3B, 5, 7, 9.

20200806-160 Prinsenstraat begin (onbekend)

Deze foto lijkt op dezelfde dag gemaakt als de vorige foto, dezelfde jongens staan erop met hun hond.

Op nummer 5 (het linker deel van het lichtgekleurde huis rechts op de foto) woonde Klaas Rietvink. Voddenman / opkoper.

20200724-124 Prinsenstraat hoek St Cathrijnestraat (Gonda Kreeft)

Links de nummers 5 (Rietvink, het huis is inmiddels verlaten), 7 (De Dood, stratenmaker) en 9 (De Carpentier, organist en kolenboer), dan de ontstane doorgang naar de Touwslagerstraat en de bakkerij van Voogd.

Rechts het hoekje van de Sint Cathrijnestraat met de spuiterij van Joh Schoen, later boekbinderij Riet.

De foto zal ergens rond 1968 gemaakt zijn. Op de achtergrond aan het nieuwe einde van de Prinsenstraat het Mennistenerf. Het “nieuwe einde” van de Prinsenstraat, omdat vroeger het Prinsenpad pas eindigde bij De Gouw. Maar dat komt allemaal nog.

20200806-169-172 (samengevoegd - RK) 1965 Prinsenstraat 3B-13 (onbekend)

Prinsenstraat (5-13) hoek St Cathrijnestraat (links) met achter de VW Kever en de takelwagen de autospuiterij van Schoen, wat later de boekbinderij van Riet werd.

Het lage gebouwtje werd door de Carpentier gebruikt als zondagschool. Nummer 13 is nog van bakkerij Voogd, voordat het gesloopt zou worden en vervangen door een nieuwe winkel, meer naar rechts.

20200724-125 Prinsenstraat 9-13 hoek St Cathrijnestraat (onbekend)

Prinsenstraat 9, 11, 13. Gezien vanuit de St Cathrijnestraat, begin jaren 60. Het middelste gebouwtje werd gebruikt als Zondagschool, waar De Carpentier op het orgeltje speelde. Ook waren er avonden met lichtbeelden of knutselen georganiseerd.

Cis Koene schreef eens in een reactie op deze foto toen deze in een Facebook groep geplaatst werd: “het kleine gebouwtje van clubhuis ‘De Zonnebloem’, ik ken het clublied nog helemaal uit mijn hoofd. Je kreeg taken en als je voldeed dan kreeg je een klein zonnebloempje om op je sjaaltje om je nek te naaien. Sommigen hadden er een heleboel.”

Rechts de bakkerij van Voogd, die bij festiviteiten in de stad zorgde voor heerlijke krentenbollen of Deventer koek.

Voor een aardig intermezzo over kolenboer De Carpentier, kijk eens naar het verhaaltje van Martin Rep in de Orkaan.

20210928-004 1953 Prinsenstraat zondagschool (Hans Gruizinga)

Hans Gruizinga: “Bij het doorbladeren van een fotoalbum van mijn zus Gré, kwam ik de bijgesloten foto van de zondagschool op de Prinsenstraat tegen. Het gebouwtje naast kolenboer de Carpentier. Ik herken op de foto Martin Prins, Ruud Prins, Fred Snel, Lubert Snel, Trijntje Zwart(?), mijn zus en ikzelf. Lijkt mij wel leuk om te plaatsen voor de gereformeerde leden. De foto is helaas een beetje wazig want het is 8x5 cm”.

Mocht iemand de andere namen kennen dan voeg ik die graag toe - Rob. Hieronder een extra afdruk met de door Hans aangegeven namen.

20210928-004 1953 Prinsenstraat zondagschool met namen (Hans Gruizinga)

20190726-031 Prinsenpad advertentie De Carpentier (Appie Jacobsen)

20200817-001 1972 De Carpentier (Jan en Ans Boers-Bönker)

Ontvangen van Jan En Ans Boers-Bönker, een foto van hun huwelijk met De Carpentier aan de vleugel en dominee Wierda in Het Lichtschip, 25 oktober 1972. Vaag is de opklapbril van de organist (nu pianist) te zien.

20200806-170 Prinsenstraat 9-17 (onbekend)

Prinsenstraat 9, 11, 13, 15, 17

De nummers 11 en 13 zouden worden gesloopt, ten behoeve van een doorgang naar de Touwslagerstraat en een nieuw pand voor bakkerij Voogd (hier nog op nummer 13). Aan het einde de koekfabriek van Swart.

De bakker kwam met zijn handkar door een groot gedeelte van de omliggende buurt. Hij had ook een loper mee (voor de jeugdigen onder ons: een soort moedersleutel waarmee je vrijwel alle deuren kon openen) zodat hij het brood in de gang kon leggen.

Jan van der Weide reageerde eens op een foto van de Prinsenstraat in de groep “Zaandam Toen en Nu” van Gonda Kreeft: “Waren lieve mensen van Voogd, mijn vrouw Yvonne heeft nog heel lang voor haar gezorgd voor de thuiszorg. Weet nog dat ze noodwinkeltje hadden aan de overkant toen ze een nieuwe woning bouwden, als we dan als kind brood moesten halen dan moesten ze oversteken om het soms te halen dan pikte ik wel eens een snoepje.”

20200806-171 1960 Prinsenstraat 3-15 Sint Cathrijnestraat (onbekend)

1960. Prinsenstraat. Gezicht vanaf de koekfabriek van firma Swart naar de Zuiddijk toe. De Sint Cathrijnestraat bestaat al. Het witte huis rechts is nummer 15. Op de achtergrond de bestelauto met Eyssen kaas-reclame, die we eerder ook al zagen.

20200806-173 Prinsenstraat 5-9 (onbekend)

Prinsenstraat 5, 7, 9. De nummers 11 en 13 zijn gesloopt, en hier werd de St Cathrijnestraat doorgetrokken naar de Touwslagerstraat.

20200806-167 2002 Prinsenstraat Touwslagerstraat (onbekend)

De Prinsenstraat in 2002. De nummers t/m 15 zijn verdwenen. Links achterin, voor de trap langs, de toegang naar de Touwslagerstraat, dan de trap naar de Zuiddijk met in de verte de Burchtgalerij en rechts voor de auto’s een klein stukje Sint Cathrijnestraat, die dan verder nog overgaat in de Touwslagerstraat.

20200504-006 2010 Prinsenstraat Voogd (Ben Rijks)

De bakkerij van Voogd werd in 2010 gekraakt. De achtergronden ken ik niet, wellicht worden die hier ooit nog eens toegevoegd. Links de Touwslagerstraat.

20200504-007 2010 Prinsenstraat Voogd (Ben Rijks)

20200806-174 1946 Prinsenstraat 35 (onbekend)

Op de website van Gemeente Zaanstad zijn deze foto’s onzichtbaar, maar de tekst aldaar zegt dat dit Prinsenstraat 35 is, huis bewoond door fam. Brongeest. 27-09-1946. Uitslaande brand, waar de kringen 3, 4 en 7 voor de taak stonden om de belendingen te behouden, die het zwaar te verduren hadden. Dit lukte redelijk.

Dit zou dan de plaats zijn waar de nieuwbouw zou komen van Koek- en Beschuitbakkerij Th. Swart.

Eigenlijk denk ik zelf dat Swart er toen al was en dat de foto van een ander huisnummer is. Bovendien, volgens het adresboek 1941 woonde Brongeest op nummer 28!

20200806-175 1946 Prinsenstraat 35 (onbekend)

Nogmaals, afgaande op de adreslijsten moet dit nummer 28 zijn, en als we de kaart van 1941 erbij halen, is dat een van de huizen die achter nummer 34 stonden. Nummer 35 was immers al onderdeel van de koekfabriek geworden.

Nummer 28 lag ook recht achter Pantepad 37, daar waar Maarten Kist woonde, ook ten tijde van de brand. En dan komen de foto's die verderop staan, ook over een brand op nummer 28 en 30, in een ander licht te staan. Wie hier meer over kan vertellen is hartelijk welkom.

20200806-177 Prinsenstraat 4 en verder (onbekend)

Het begin van de Prinsenstraat wat eerst Prinsenpad heette. Het stenen huis zou nummer 4 kunnen zijn, maar zeker ben ik allerminst. Voor nummering, zie plattegrond.

20200805-002 1939 Tuinierspad 19 en Boomgaardspad 18 (Zaans Volksblad (Delpher) 1939-09-05)

20200806-178 1957 Prinsenstraat 28-30 (onbekend)

Prinsenstraat 28-30, brand bij de woonhuizen bewoond door P.J. Faas. 9 juli 1957. Om 11.55 uur alarm voor Prinsenstraat 28-30, waar een dubbel houten woonhuis volop in brand bleek te staan. De kringen 1, 4 en 7 wisten de uitbreiding naar nummer 30 terug te dringen en vervolgens nummer 28 te blussen. Deze panden stonden achter het huis van Kist aan Pantepad 37 (rechts).

In de adreslijsten staat in 1941 Faas vermeld op nummer 26, Brondgeest op 28 en Geugjes op 30. Nummer 26 staat niet op de huisnummerkaart van 1941. Van 1957 is geen adresinformatie voor de nummers 28 en 30.

20200806-179 1957 Prinsenstraat 28-30 (onbekend)

Prinsenstraat 28-30, brand bij de woonhuizen bewoond door P.J. Faas. 9 juli 1957.

20200806-180 Prinsenstraat 32-34 (onbekend)

Twee huizen onder één kap, de nummers 32 en 34. Op 32 familie de Vries (in het adresboek staat daar ook nog E. Bezuur vermeld). Op 34 staan zelfs drie namen vermeld, te weten C. van der Burgh, G. Idema, en A. Kruijt. Hoe dat allemaal zat weet ik niet precies.

In de Facebook groep “Zaandam Toen en Nu” van Gonda Kreeft schreef Fred Kitzen eens als reactie bij een andere foto dat op nummer 32 ome Jan en tante Bep (de Vries?) woonden. Daarnaast Idema, met als kostganger dronken Willem, en daarnaast het huis van Kitzen (Fred). “Dronken Willem, hoor hem nog schelden op zijn manier, ik moest wel door de steeg, en rond deze tijd van het jaar, was hij ook wel eens dronken en was dan voor de deur in slaap gevallen, dat ik dan nietsvermoedend de steeg in fietste, met als gevolg dat ik over hem heen fietste, of in elk geval tegen hem aan. En toen begon de arme Willem te schelden, kan het niet verwoorden, maar hoor het nog”.

Nou, ik weet het zelf ook hoor. Als hij zijn (regelmatig terugkerende dronken) bui had, liep hij zonder zichtbare reden vloekend en tierend door de straat, al dan niet met een flesje bier in zijn handen. Rotjongens als wij waren voedden hem dan ook nog wel eens, door (op veilige afstand) “Dronken Willem” te roepen, waarna hij nog woester werd en riep dat hij een mes had.

20200806-186 1969 Prinsenstraat Dronken Willem (onbekend)

1969. Portret van Blauwe Willem of Dronken Willem zoals ik (Martin Kolvers) hem gekend heb. Een bekend figuur die dagelijks beschonken door de straten liep eind jaren 50 en jaren 60 van de 20ste eeuw. Hij had af en toe werk, onder andere als stratenmaker. Hij woonde in het achterhuis Prinsenstraat 34 wat grensde aan het Pantepad.

20200806-181 Prinsenstraat 32-34 (onbekend)

20200724-116 Prinsenstraat 32-36 (onbekend)

Fred Kitzen vertelde verder: “Links naast dronken Willem woonden wij en mijn vader deed in bakfietsen verhuur en oud ijzer en nog honderd andere dingen”.

20200806-182 1900 Prinsenpad 34 (Gemeente Zaanstad)

Volgens beeldbank Zaanstad, waar ik deze foto ook aantrof, 1900. Prinsenpad 34 te Zaandam. Boerderij gebouwd rond 1872.

Op de plattegrond niet terug te vinden… Zou ook 30 of 28 kunnen zijn. Wie meer informatie heeft mag het melden...!

20200806-183 1935 Prinsenstraat 40 (onbekend)

1935. Grote groep mensen voornamelijk vrouwen en kinderen bij nummer 40, tegenover Swart Vicomte.

20181015-017 1916 Prinsenpad 35 (Gonda Kreeft)

De Koek & Beschuitbakkerij van Thijs Swart in het water tijdens de watersnood van 1916.

In het verleden heb ik al eens rondgevraagd waar dit gebouw precies stond, en of we hier nu de Prinsenpadzijde of de Tuinierspadzijde bekijken. Hoe het er bij de fabriek later uitzag weet ik wel, maar voor dit plaatje heb ik echt hulp nodig.

20181015-018 1916 Prinsenpad 35 Hoogste Waterstand 18 feb (Gonda Kreeft)

In de gevel van de koekfabriek van Swart was deze gedenksteen geplaatst.

20200724-111 Prinsenstraat (onbekend)

Rechts de koekfabriek van Swart, kijkend vanaf de Tuiniersstraat naar de Zuiddijk. Het adresboek van 1961 volgend, eerste huis links is nummer 46, daar woonde de familie Buhrs. Dan kwamen achtereenvolgens de namen: Fontijn (44) , (Grietje) Rijks (42), Kitzen (36), Idema (34, daar woonde dronken Willem in).

20200806-187 Prinsenstraat 46-44 (onbekend)

20200805-005 1903 Aanleg en naamgeving straten (Het nieuws van den dag kleine courant 1903-05-02)

20200831-001 Tuiniersstraat-Prinsenstraat (Europeana)

Hoek Tuinierstraat – Prinsenstraat. Banketbakkerij Cornelisse. Een markant gebouw dat ook van afstand soms duidelijk herkenbaar was. Eerst had Swart er een winkeltje om koek te verkopen.

We kijken de Tuiniersstraat in de richting van de Burgemeester Versteegstraat. In het vervolg van deze pagina gaan we linksaf de Prinsenstraat in, naar het oosten.

20200213-022 Tuiniersstraat Prinsenstraat 35 Swart (Gonda Kreeft)

Nog even een blik achteruit. Ik vermoed jaren 70. Hoek Prinsenstraat – Tuiniersstraat, Koekfabriek Swart.

20190528-069 Prinsenstraat 52 (Onbekend)

De banketbakkerij van Cornelisse was eerst van Swart, en bij de opening in 1930 werd een busje tafelkoeken cadeau gegeven bij besteding van 50 cent of meer. Zonder het busje dan.

Na Swart en in 1955 Cornelisse hebben na 1965 een kapsalon en Camelot (flipperkasten winkel) er rond jaren 70 ook nog in gezeten.

20200724-109 1930 Prinsenstraat 52 – Swart (onbekend)

Opening winkel in de Prinsenstraat 52 maart 1930. Let op de kleine lettertjes.

20200806-191 1964 Prinsenstraat 43 links en 52 rechts (Onbekend)

We draaien weer terug de Prinsenstraat in. Rechts op 52 banketbakkerij Cornelisse en links op 43 bedrijf W. Ernst, Esso Haardolie. 1964.
Iets verder het lage gebouw bevat de huisnummers 63, 65, 67 en 69.
Nu al blokkeert het Mennistenerf op de achtergrond het uitzicht naar het resterende deel van de straat.

Let op, want we wisselen op de foto’s hierna regelmatig tussen linkerzijde van de straat (oneven nummers) en de rechterzijde (even nummers). We lopen als het ware van Tuiniersstraat naar het oosten, richting Gouw.

20200806-189 1976 Prinsenstraat 43 en 47 (Onbekend)

1976. Prinsenstraat 43 van Olieboer W. Ernst en 47 van eerst Roos de sigarenmaker en later familie Rep (45 staat niet op de plattegrond).

20200806-190 1985 Prinsenstraat 43 (Onbekend)

1985. Prinsenstraat 43 achterzijde woning. Het huis nog voor de sloop ook hier toeslaat.

20200806-192 1993 Prinsenstraat 43 (Onbekend)

1993. Prinsenstraat 43 gesloopt. Bouw van buurthuis De Doorbraak (een verwijzing naar De Braak, waarover in een ander document meer) op de hoek van de Prinsenstraat en de Tuiniersstraat.

20200806-193 Prinsenstraat 43 en 47 links en 54 (Kuijt) rechts (Onbekend)

Zelfde plek als een paar foto’s geleden, nu een paar meter verder. Dus net voorbij Cornelisse, waar de fam. Kuijt rechts een winkeltje had. De jongens kunnen Jan en de jongere Jaap Kuijt zijn. Ook werden de namen van Leo en Johan Vroon genoemd. Wie het weet mag reageren!

20190528-091 1916 Prinsenpad 47 en verder (Appie Jacobsen)

1916. Links nummer 47 (toen nog een houten huis) en uiterst rechts nummer 54. H. de Roos, ‘In sigaren’ op het reclamebord. Het vak sigarenmaker was een populair beroep in deze buurt en door de jaren heen. In Prinsenstraat, Lijnbaanstraat, Boomgaardspad, Fransepad en Kalverstraat kwam het beroep door de jaren heen nadrukkelijk voor. Om te zien wie dat dan waren kunt u een kijkje nemen in de adresboeken van de betreffende straten (zodra beschikbaar).

Naast 47 staat nummer 57, in mijn verzameling de enige afbeelding van dit pand. In de achtertuin stond dan nog nummer 51. Zie ook de plattegrond om dit te verduidelijken.

Tegenover 57 nummer 62. Nummer 60 ontbreekt, de nummers 56 en 58 (58 ook bewoond door een sigarenmaker) staan in de achtertuin van nummer 62 (daarvan is ook een foto).

20190528-093 1918 Prinsenpad 47 H de Roos (Appie Jacobsen)

20190819-016 1916 Prinsenpad 47 en verder (Appie Jacobsen)

Op ongeveer dezelfde plaats als de vorige foto, maar een “paar” jaar later. Nummer 54 is vervangen door een stenen gebouw, en op de plaats van nummer 62 staan garageboxen.

20200415-015 Kort voor jaren 70, Prinsenstraat 63-69 (Gonda Kreeft)

Gonda Kreeft: “En dan heb ik nog een foto gevonden van de heer J. Stam Prinsenpad/straat 63-69. Hier zijn de huizen nog bewoond. De volgende foto is recenter, en scherper, maar daarop is ook te zien dat de huizen niet meer bewoond zijn.”

20200806-196 1970 Prinsenstraat 63-69 (Gonda Kreeft)

1970. Prinsenstraat nummers 63, 65, 67 en 69. Een vier-onder-een-kap.
Zoals de plattegrond laat zien was er tussen de nummers 57 en 63 weinig ruimte. De huisnummers 59 en 61 konden teruggevonden achter de hier getoonde woningen, langs de sloot.
Iets verder staan de huizen met nummers 73 en 75.

20190211-022 Boerderij Kraaij Prinsenpad gezien vanaf land achter Lijnbaanstraat 14 (Dick Bakker)

Boerderij Kraaij (Prinsenpad) gezien vanaf het weiland tussen Lijnbaanstraat 14 en Prinsenstraat 77.
Dick Bakker, op de foto met zijn moeder, schreef mij dat er twee boerderijen Kraaij waren tussen Lijnbaanstraat en Prinsenstraat.

20200828 Kaart Prinsenpad en omgeving (Rob Klaassen)

Eerst even opfrissen hoe het ook alweer zat. Het groene blokje in het “weiland” is de boerderij van Jacob Kraaij. Achteraf gezien zou het iets hoger getekend moeten worden.

Dick Bakker schetste het hierboven getoonde kaartje, dat ik natekende. De eerste boerderij en hooischuur stonden achter Lijnbaanstraat 14. Boer (Jacob) Kraaij woonde zelf aan de Prinsenstraat 77 en moest over de sloot naar zijn boerderij. Een stuk oostelijker stond nog een boerderij (van Gerrit Kraaij) op hetzelfde land en daar maakte de sloot een scherpe bocht naar rechts en ging je onder het bruggetje einde Prinsenpad naar de sloot tussen Prinsenpad en Krugerstraat om op de Gouw te komen.

1910-08-19 Het Weekblad voor Noord-Holland boven het IJ P3 Jb Kraaij (77)

Geen foto van het huis op nummer 77 (nog niet tenminste), maar wel een advertentie. In die periode (1897-1941) heb ik in de adresboeken op Prinsenpad 77 twee Jacobs Kraaij staan (Jacob Gzn. en Jacob Jz.).

20200806-245 1920 Prinsenpadsloot boerderij van Kraaij (Onbekend)

De locatie van deze foto is een aanname. Rechts is het Prinsenpad ter hoogte ongeveer van 77, links de boerderij van Kraaij.

20190805-028 Prinsenpadsloot (Gemeente Zaanstad)

Prinsenpadsloot. Gezien richting Zuiddijk. Vaag is een bruggetje te zien, dat zou het bruggetje in het Tuinierspad kunnen zijn.

20190211-028 Wim Bakker bij locatie veilinggebouw (Dick Bakker)

We hebben ons weer omgedraaid en kijken naar het oosten. Op dit stuk zal wat later de groenteveiling gebouwd worden.
Op de foto die Dick Bakker mij toestuurde staat zijn broer Wim Bakker. Rechts is de achterzijde van de bebouwing van de Prinsenstraat en de sloot zichtbaar en links achteraan de eerder genoemde boerderij van (de “tweede”) Kraaij, daar waar ongeveer het slootje een bocht naar rechts maakt.

20190211-023 CJ Bakker en M Bakker-Beunder (Dick Bakker)

Ongeveer op dezelfde plaats als de vorige foto, maar wel wat later, poseren hier C.J. Bakker en M. Bakker-Beunder, de ouders van Dick Bakker. Achter hen verrijst de groenteveiling.

20200512-021 Groenteveiling (Gemeente Zaanstad)

De groenteveiling verhuist van de Prins Hendrikkade naar hier. De foto is gevonden op de site van de Beeldbank van de Gemeente Zaanstad en is gemaakt door W.B.J. Teeling.

20190815-015 1950 Prinsenpadsloot (Onbekend)

We volgen nog even de sloot naar het oosten, we naderen het einde.

20200109-010 Jaap Krijt naar de boerderij van Gerrit Kraaij (Onbekend)

Foto gemaakt van Jaap Krijt, op weg naar de boerderij van Kraaij, hier achter het huis van S. Schaap op het Prinsenpad, de maker van de foto. Links woningen aan de Lijnbaanstraat en op de achtergrond het Sint Jan Ziekenhuis.

In de adressenlijsten zien we S. Schaap vermeld op nummer 125, maar ook (later?) op nummer 133 van de Prinsenstraat.

Maar goed, dit was even een uitstapje over het water. We keren terug naar de even zijde van de straat.

20200806-228 Prinsenstraat 56-58 (Onbekend)

Prinsenstraat 56-58. Deze huizen zullen niet voor iedereen bekend voorkomen. Dat gold ook voor mij. Al eerder verwees ik naar deze huizen die in de achtertuin van nummer 62 stonden, haaks op de rest van de huizen. Nummer 62 staat links van deze huizen. Op de luchtfoto van 1962 is dit blokje vaag herkenbaar – als je weet waar je moet kijken – rechts van het huis van Cornelisse tussen de huizen van de Prinsenstraat en de Krugerstraat in.

We zien hier bij nummer 58, het linker huis, iemand het klompenhok binnengaan. Als de foto van de eerste twee decennia van de twintigste eeuw zou zijn zou het de bewoner, sigarenmaker Simon van Veen kunnen zijn. De kwaliteit van de foto doet echter een later datum vermoeden. Later woonde de weduwe E. Prins-Wiersma in dit huis, en misschien daarvoor ook nog samen met haar man voordat hij overleed.

20200806-246 1935 Prinsenpad-Krugerstraat (Onbekend)

Prinsenpadsloot tussen Prinsenstraat en Krugerstraat (1935), foto S. Schaap.

Op de achtergrond een houten loods. Dat zal de loods van Tromp zijn, vlak bij De Hippert aan de Gouw.

Bij het krantenartikel was ook een foto, maar ik trof ook een beter exemplaar dat u hierboven ziet.

Krantenartikel (4-7-1972, via Gonda Kreeft):

“De tijd is niet ver meer, dat nagenoeg niets van wat op deze foto zichtbaar is, overeind zal staan. De saneringsman ging en gaat nog altijd ook hier rond, met harde hand. En de demper is er al lang geleden geweest. Het is een foto van de heer S. Schaap, Willem Brinkmanstraat 32, Zaandam. Hij stond indertijd in zijn woonplaats op een brug in de Bothastraat, nu de Tuiniersstraat en hij richtte de camera naar het oosten tussen de achterzijde van de Krugerstraat (rechts) en de Prinsenstraat (links) door.”

20200806-229 Prinsenstraat 66 en 72 (Onbekend)

Prinsenstraat 66 (W. Koele) en 72 (J. Doorgeest, later K. Rol). De tussenruimte waar nu de schutting staat zal vroeger vast de nummers 68 en 70 gekend hebben. Van deze nummers is niets bekend na ca 1900 bij de omnummering, toen woonden op nummer 68 Jan Schaap en op nummer 70 Pieter Blaauw.

Op de achtergrond van deze foto staat inmiddels het Mennistenerf.

20200806-230 1968 Prinsenstraat 72 en 74 (Onbekend)

1968. Prinsenstraat 72 (K. Rol) en 74 (W. van der Bijl)

20200806-197 1973 Prinsenstraat 81-83 (Onbekend)

1973. We kijken even achterom naar de linkerkant. De witte huizen zijn Prinsenstraat nummers 81 (H. Kok, later kwam hier J.A. Vennik) en 83 (Heijligers, en later in de zestiger jaren van ‘t Loo, en op 83b D. Visser. Bron Ans Boers-Bönker).

Op de achtergrond (links) nummer 79B (J.J.A. Zwan). Ans schrijft: “D. Visser ging op zaterdag altijd zijn fuiken leeghalen en dan kon mijn vader voor een gulden een kilo aal kopen. Deze huizen 81 en 83 werden 11 maart 1976 gesloopt, dit weet ik goed, onze zoon is 10 maart geboren en onze dochter (1973) heeft de hele sloop zien gebeuren, spannend als je zo klein bent, maar ze kon het mooi zien vanaf de overkant”

1906-04-10 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P2 P Doets (81)

Kennelijk veranderde P. Doets later van beroep, want in 1920 staat hij in het adresboek op Prinsenpad 81 vermeld met het beroep “Agent Levensverz. Mij RVS”. Maar laten we niet op de zaken vooruitlopen, want misschien wist hij ook niet zo goed wat hij nou eigenlijk wilde….

1906-12-11 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P3 P Doets (81)

P. Doets was overigens de zoon van Jan, die op nummer 83 woonde. En zo zien we wel vaker dat het niet ongewoon was bij elkaar in de buurt te blijven wonen. Niet zo heel verwonderlijk natuurlijk, want het (ook openbaar) vervoer was nog niet zo mooi geregeld als het in de huidige tijd is.

1896-01-24 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P4 J Doets (B49d is 83)

Rond de eeuwwisseling woonde Jan Doets op nummer 83 (is gelijk aan het oude nummer B49d). Een vrouwspersoon in dit huishouden (wellicht de vrouw des huizes) had kennelijk tijd over.

20200817-039 Prinsenstraat 85-87-89 (Jan en Ans Boers-Bönker)

Prinsenstraat 85, 87 en 89 (de houten huizen). We missen net de aansluiting met de vorige foto waarop nog nummer 83 staat.

Ans Boers Bönker schrijft: “De foto is schuin tegenover ons huis op 82, zus Marja (1961-2012) met haar vriendje Rudy (van ‘t Loo, nummer 83) op de fiets, maar het gaat meer om de huizen. Op 85 woonde buurvrouw (weduwe) A. Beijer-Koppies, zij verhuisde later naar de nieuwe woningen die hier gebouwd werden.”
Eerder woonden ook G. (George) en J. Koppies in dit huis, mogelijk broers van mevrouw Beijer.

20200409-051 Prinsenpad (G.J. Ott)

De locatie van bovenstaande foto, geplaatst door G.J. Ott in de groep “PH Kade buurt Zaandam”), is niet geheel duidelijk. Het eerste houten huis links lijkt dat van De Carpentier op 9, maar dan is inmiddels het houten huis op 7 vervangen door een stenen gebouw. En dat lijkt niet met de werkelijkheid overeen te stemmen, dus die mogelijkheid verwerpen we.

Voor deze foto geldt: als u weet welke huizen we hier zien, laat het weten in een reactie.

20200724-104 1916 Prinsenpad 3 en verder (onbekend)

Ook dit is een foto voor de puzzelaars onder ons.

Ja, het is 1916, en er wordt geschreven dat het dit Prinsenpad is. Daarmee houdt het echter op. De foto is hierboven ook opgenomen, maar lijkt daar misplaatst. Daar direct achter staat overigens ook foto 20200806-156 op ongeveer dezelfde plaats, met als uitgangspunt dat het direct vanaf de Zuiddijk is. Maar dat lijkt niet zo te zijn. Misschien is het meeste linker huis wel nummer 80? (Zie hieronder).

Wie kan me helpen? Schrijf in uw commentaar het nummer van de foto als u denkt te weten welke huizen we hier zien. Wellicht kunnen we de foto’s op de juiste plaats krijgen.

20200806-231 20xx Prinsenstraat 82 voor de verbouwing (Jan en Ans Boers-Bönker)

Prinsenstraat 82/80, 21ste eeuw. Daarnaast nog de nummers 78 en 76. Op 76 woonde G. Hartog, op 78 B. de Graaf, op 80 G. van Zaane en op 82 J.J. Bönker, de vader van Ans Boers-Bönker die mij deze en andere foto’s toestuurde.

20190827-058 Prinsenstraat 82 tijdens verbouwing (Jan en Ans Boers-Bönker)

Ans Boers-Bönker voor haar geboortehuis tijdens de verbouwing.

20190815-009 2019 Prinsenstraat 82 na verbouwing (Jan en Ans Boers-Bönker)

En hier nummer 82 na de verbouwing. Het is mooi opgeknapt.

20190528-084 Prinsenstraat 82b en c (Appie Jacobsen)

Op 82b woonde S. Plooijer, veehouder en metaalhandelaar. Op 82c H. Sjollema.

Appie Jacobsen schreef:

“Het heeft enige moeite gekost, maar alle namen zijn bekend. Deze kinderen stelden zich in de Prinsenstraat voor de fotograaf op.

• Achterste rij v.l.n.r.: Dirk de Vries, Peter de Haas, Kees Holkamp, Wim Eschweiler, Wim Ramakers, Rie van der Velde, Trijntje Broekma, Jo Broekma, Annie Arends, Bep van der Velde en Trijntje Haakmeester.
• Rijtje lager: Max Broekma op de arm van Wil de Haas, met hoedje Trien Kok, voor haar Suze Arends, Cor Kraaij, Dirk Schaap en geheel rechts: Coba van der Velde, Grietje Blom en Mijnderd Haakmeester.
• Vooraan: Rina van der Velde, Geesje Kuijt, Gerrit van Zaane, Jannie Doorgeest, Jo Bartels, Wil Schaap, Jan Kok, Corrie van der Velde, Gerrit Kuijt en Japie Post.”

Mocht iemand correcties op de namen hebben, dan hoop ik op uw reacties.

20190827-057 Prinsenstraat 84 en 86 (was 82b-c) (Jan en Ans Boers-Bönker)

Ans Boers-Bönker schrijft: “Zelfde blok anno 2018, nu nr 84 en 86 ipv 82b en 82 c.”

20200806-198 1971 Prinsenstraat 91-95 (Onbekend)

Prinsenstraat nummers 91 (M. Broeksma, later T. List), 93 (J. Kat, J. Molenaar, H. van der Veekens), 95 (j. van Wieringen). Nummer 95 langs de straat, 91 achteraan. Links op de achtergrond een stukje van de groenteveiling.

20200806-199 1971 Prinsenstraat 97 en verder (Onbekend)

Prinsenstraat 97 en 99 (de eerste twee huizen links), op de achtergrond bejaardenhuis Mennistenerf.

Zie plattegrond: Mennistenerf staat ongeveer op de plek waar eerst de nummers 117-125 stonden. De witte huizen hebben nummer 101 en 103. Rechts de ingang naar de Steijnstraat.

20200817-015 Prinsenstraat Veiling (Jan en Ans Boers-Bönker)

Deze foto van rond 1964 ontving ik van Ans Boers-Bönker. Toen het huis van haar opa en oma werd gesloopt verhuisden zij naar Lijnbaanstraat 48, waarvandaan deze foto werd gemaakt. Dat is ongeveer ter hoogte van Prinsenstraat 105. We zien de oostzijde van de groenteveiling. Op de foto staan Marja Bönker (zus van Ans) en (tante) Gré Bönker.

20200806-200 1962 Prinsenstraat 103-115 (Onbekend)

Prinsenstraat 103 t/m 115. Midden achter: Mennistenerf. In 1954 kocht de Doopsgezinde Gemeente het laatste onbebouwde terrein in de H. Gerhardstraat te Zaandam met het doel een bejaardencentrum te bouwen. Op 25 januari 1962 (acht jaar later) opende de Commissaris van de koningin in Noord-Holland, de heer M.J. Prinsen het Mennistenerf. In de jaren '80 voldeed het gebouw niet meer aan de eisen en werd het gesloopt en een nieuw Zorgcentrum werd gebouwd. Sinds 1 april 1993 wonen de bewoners in het nieuwe Mennistenerf.

Het laatste huis (115, met in de achtertuin nummer 113) zal nog verdwijnen om plaats te maken voor een nieuwe straat, de Menno Simonszstraat.

1901-06-28 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P2 Feest Pieter Groot en Grietje Fraaij (84)

Pieter Groot en Grietje Fraaij woonden rond 1900 op nummer 84.

20200724-110 Prinsenstraat 84 E (Onbekend)

Rechts (uithangbord) is de winkel van Bier op nummer 84 E. In de adreslijst staat een J. Bier rond 1920 op nummer 88, en vanaf 1941 op nummer 84 E. Op de adreslijst vanaf 1961 staat J. Bier ook op nummer 101, tegenover 84 C.

20190815-001 Rond 1967 Prinsenstraat (Onbekend)

We kijken weer even over onze schouder terug. Het eerste woonhuis links, dus ongeveer ter hoogte van waar de fietser rijdt, is van Bier op 84 E. Op de hoek staat schuin de ingang van de winkel, die ruim voldoende was – aldus Ans Boers-Bönker – om zeker twee klanten aan te kunnen. Uiterst rechts is nummer 111 (de Graaf), dan 109 (Gort).

20190528-068 2019 Prinsenstraat (Jan en Ans Boers-Bönker)

Deze foto die ik van Ans Boers-Bönker ontving is vanaf ongeveer dezelfde plaats genomen als de vorige foto. De huizen op 82 staan er nog allemaal, maar tussen de Steijnstraat en Bier zijn nieuwe huizen gebouwd. Rechts is ook e.e.a. verdwenen….

Zelfs hernummering heeft plaatsgevonden, zodat het huis van Bier nu nummer 104 heeft. De huizen die eerst 82 B etc. waren zijn nu ook netjes 84 t/m 102 genummerd. Maar deze nummering staat (nog) niet in de door mij gebruikte adreslijsten. We gaan uit van de oude situatie, want hoe die nu is kunt u zelf zien, zowel in het echt als op internet.

20200910-046 2020 Prinsenstraat 84 E – nu 104 (Jan en Ans Boers-Bönker)

1910-09-14 Zaanlandsche Courant P3 A Peduzzi (86)

20200806-251 1930 Prinsenpad 86 (onbekend)

Eigenlijk staat dit pand op de huisnummerkaart zonder huisnummer genoteerd, in de tegenwoordige tijd bestaat het pand nog steeds, zij het zonder bovenverdieping, en is in gebruik door de Fa. Leertouwer.

20200806-202 1959 Prinsenstraat 111 en verder (Onbekend)

Prinsenstraat nummer 111 (deel) en 115. Nummer 113 stond achter 115, tegen de Prinsenpadsloot aan. Daarna de overige nummers tot aan het einde.

Van Ans Boers-Bönker vernam ik een roddel. Op nummer 115 woonde een ‘werkster’, mevrouw A.C. Smakman. Er zouden regelmatig mannen met een slokje op voor haar huis hebben gestaan omdat zij naar binnen wilden. Wellicht moesten zij even op hun ‘beurt’ wachten.

20200806-242 1978 Prinsenstraat 92-110 (Onbekend)

Panoramafoto van de Transvaalbuurt en Prinsenstraat gezien vanuit het Mennistenerf. De eerste twee (gekoppelde) woningen hadden de nummers 90 en 88, zij zijn inmiddels gesloopt. Deze huizen stonden tegenover nummer 115.

Tegenwoordig: Het derde huis heeft nu nummer 106, en van het witte pand is de bovenverdieping verwijderd (Leertouwer, garage). Het laatste huis in het rijtje heeft nummer 104, voorheen de Vivo-winkel van J. Bier op 84 E. De vooruitspringende huizen hebben de nummers 92-102.

20200909-019 1961 Prinsenstraat 88-90 (Archief Zaanstad)

Achterzijde van het Mennistenerf in aanbouw gezien vanaf de Prinsenstraat. Uiterst rechts de gekoppelde woningen van nummer 88 en 90. De foto is gemaakt op 1 maart 1961.

Meest links het huis op nummer 115.

20200910-043 Prinsenstraat 92-106 (Co Cordes – Zaandam Toen en Nu)

Een reeks van acht arbeiderswoningen (twee maal vier-onder-een-kap) met huisnummers (van rechts naar links) 92-106. Uiterst rechts nog een glimp van nummer 90.

20200909-015 Prinsenstraat 92-106 (Archief Zaanstad)

20200806-238 1955-1960 Prinsenstraat 100-106 (Onbekend)

Prinsenstraat 100-106, vóór de sloop, en de bouw van het Mennistenerf. In de deuropening Nel van der Velde-Zwart, met haar oudste zoon Dirk.

20200806-241 1952 Prinsenstraat 104 (Onbekend)

Brand in het houten woonhuis van J. Clerc, op 28 oktober 1952. De adreslijst van 1941 toont de naam van G. Zwart. In 1961 waren de huizen gesloopt.

Door snel optreden kon deze brand worden beperkt, zonder schade aan de aangebouwde belendingen.

Dick Bakker vertelde de anekdote, dat nadat de bewoner achter de brand kwam, hij uit zijn werk hard kwam aan fietsen. Buren hadden nog een paar matrassen weten te redden. Hij greep de matrassen en gooide ze terug in de vlammen. Hij zal gedacht hebben dat de verzekering niet minder zou uitkeren dan dat ze waard waren. Ondanks de ellende lagen de toeschouwers in een deuk.

20200806-240 1952 Prinsenstraat 104 (Onbekend)

20200806-244 1950-1960 Prinsenstraat 92-106 achterzijde (Onbekend)

Het einde van de Prinsenstraat (achterzijde nummers 92 t/m 106) in de jaren (19)50 uit het zuidoosten gezien vanaf de H. Gerhardstraat. Nu staat hier het Mennistenerf. Links op de achtergrond de Oostzijderkerk en rechts de Rooms Katholieke Sint Bonifatiuskerk aan de Oostzijde. Mijn inschatting is dat de fotograaf tegenover de Wilhelminaschool / Ds Lindeboomschool stond toen hij deze foto maakte.

Coby van der Velde reageerde op Facebook eens op deze foto: Achterkant van de Prinsenstraat, waar de was vrolijk buiten hangt bij de familie van der Velde. Twee huizen (nummer 100 en 102) naast elkaar dus veel ruimte voor de waslijnen. Nummer 102 werd gebruikt als schuur, opslag. Hier zijn de slootjes die tussen het gras in lagen al verdwenen, het ziet er dan ook hobbelig uit, en niet als een weilandje waar geiten of koeien liepen.

20200817-032 Einde Prinsenstraat (Jan en Ans Boers-Bönker)

Dit is aan het einde van Prinsenstraat Krugerstraat Wetstraat, waar nu de aanleunwoningen staan van het Mennistenerf. Huizen staan op Prinsenstraat.

20200817-006 Prinsenstraat einde (Jan en Ans Boers-Bönker)

Foto van Jonkhart, De Typhoon. In de krant stond een verhaaltje. Zie hieronder. Links zien we de nummers 117 (witte huis, vele jaren bewoond door de familie Kerkhoven) en daarna 123 (J.I. Fris) en 125 (S. Schaap, die ook voor mijn verzameling als bron gezien mag worden). Rechts nog een deel van de arbeiderswoningen (92-108).

20200817-007 Prinsenstraat (Jan en Ans Boers-Bönker)

20200729-HP3-P83a 1959 Prinsenstraat (Henk Poppen)

Kort voor de sloop van deze huizen heeft Henk Poppen in 1959 deze foto gemaakt.

20200806-204 1959 Prinsenstraat 123 en verder (Onbekend)

De sloop is volop gaande. Boven de panden uit (links) het Sint Jan ziekenhuis aan de H. Gerhardstraat. De huizen met de dakkapellen zijn 127 en 129.

1906-04-18 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P4 A Peduzzi (127)

20200806-203 1959 Sloop van Prinsenstraat 123-125 (Onbekend)

Nummers 123 en 125 worden gesloopt. De huizen met de nummers 127 tot en met 131 zijn al verdwenen. Daarachter nog de nummers 117 en 115, die nog gesloopt zullen worden om de Menno Simonszstraat te maken.
Sloopwerkzaamheden en heipalen t.b.v. bouw Mennistenerf. Het hoge huis links zal nummer 90 zijn.

20200909-018 1960 Mennistenerf Prinsenstraat (Archief Zaanstad)

Vanaf de H. Gerhardstraat 1e fase bouw bejaardencentrum Het Mennistenerf.

20200622-089 Prinsenstraat 133-137 H. Gerhardstraat (Gonda Kreeft)

Gonda Kreeft stuurde me een krantenartikel met deze foto.

Bijbehorende tekst: “Men moet al ingewijde zijn, om te kunnen ontdekken waar dit is, beter gezegd: Was. De heer S. Schaap maakte de foto in Zaandam, van zijn eigen straat nog wel. Hij woonde in een huis aan het einde van de Prinsenstraat. Dat huis staat op de foto achter de twee wandelende mensen. Zij zouden op dit moment in het midden van de H. Gerhardstraat lopen. Het bouwwerk op de achtergrond is nu het Mennistenerf, dat in de richting noord-zuid dwars door de Prinsenstraat werd gezet.
Zo’n twaalf of dertien jaar was de situatie zoals de foto toont aanwezig. Want in het vroege voorjaar van 1972 in het tienjarig bestaan van het Mennistenerf gevierd.”

20200512-027 1960 H. Gerhardstraat en Prinsenstraat (Gemeente Zaanstad)

Hoe tekenend voor de situatie toen. We kijken richting Zuiddijk vanaf de H. Gerhardstraat. Dwars door de Prinsenstraat heen is het Mennistenerf gebouwd. Rechts nog wat resterende panden aan de Prinsenstraat (laatste huis, het dichtst bij het Mennistenerf, is 133) met onder andere het houtverwerkingsbedrijf van Zeeman op 137. Links stond het bedrijf van Jansen en Dieperink, later verhuisde dat bedrijf naar de Achtersluispolder.

20200909-034 Prinsenstraat Mennistenerf (Europeana)

20200806-205 1959 Prinsenstraat 135 en verder (Onbekend)

Prinsenstraat nummers 135 en 137.

1898-11-04 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P2 (B49zba is 137) Prins

Pieter Prins woonde op 137.

We gaan ons nu begeven naar een deel van de Prinsenstraat die nog maar weinig mensen kennen. Ikzelf in ieder geval niet. Gelukkig hebben we de foto's nog en met behulp van de oude kaarten kunnen we ons er nog een kleine voorstelling van maken. Hieronder komen we op het stuk dat zich ten oosten van het huidige Mennistenerf bevindt. 

20200817-028 1937 Prinsenpad G van Zaane-Heitgeert 100 Jaar (Jan en Ans Boers-Bönker)

Wie we hier zien is niet bekend, er werden rond de honderdste verjaardag van Grietje van Zaane-Heitgeert veel vlaggen uitgestoken en foto’s gemaakt.

De exacte locatie kan ik niet goed vaststellen, maar het zal ergens in de buurt van het bruggetje naar De Hippert zijn geweest. Zie ook hieronder, ik vermoed dat het huis achter de paal links bij het bruggetje stond.

20200806-211 1937 Prinsenpad 139 (Onbekend)

De foto is genomen aan het einde van het Prinsenpad, naast nummer 139. Het bruggetje leidde naar de Gouw waar scheepswerf "De Hippert" was. Aan dit pad, achter de brug zichtbaar, had je de oud-ijzerhandel van Plooijer, waarvan een stukje loods rechts is te zien, en timmerbedrijf Tromp.
De vlaggetjes zijn voor Grietje van Zaane-Heitgeert, die in 1937 100 jaar werd!

20200817-030 1937 Prinsenpad G van Zaane-Heitgeert 100 Jaar (Jan en Ans Boers-Bönker)

20200806-209 1927 Prinsenstraat 135 (Appie Jacobsen)

Het meisje tegen de gevel is Annie Kok. Naast haar (achterste rij) Gré Holwedel, Bets Kok, Mevrouw G. Kok van Putten, mevrouw G. Kuyper-Koning, met op de arm dochter Truida, mevrouw Kok-Schaap met op de arm zoon Adam, Nel. Arends, Mevrouw Plooijer-Schone en Truus van Bruinissen die toen in de bruidsdagen was. Vooraan Gerrit Kok, die de armen over elkaar heeft, Grietje Molenaar, Rietje en Jan Schaap, Klasien Kok, Geesje Kok, Dick Kuijper (hij speelde later lang in het eerste elftal van ZFC en ging naar Alkmaar als betaald voetballer), Jo Bartels, Dick Kranenburg, Jans Kok en Lena Schenk met achter haar To Arends.

1910-04-15 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P2 G. Korf (139)

20200910-042 Einde Prinsenstraat (Co Cordes – Zaandam Toen en Nu)

Willem van Akkeren, de ijscoman was natuurlijk een graag geziene gast. Ook in de Prinsenstraat, hier bij nummer 141. De kinderen zijn van links vaar rechts: Alie Hartog, Dini Zeeman, Siem Schaap, Marie Schaap en achter haar Jan Schaap.

20200724-098 Prinsenpad G Kraaij (Onbekend)

Einde Prinsenpad. Ter hoogte van 143, boerderij van Gerrit Kraaij. Bij deze boerderij (rechts) is ook de bocht naar rechts in de sloot, en het bruggetje richting De Hippert.

20200917-001 Prinsenstraat 108 Plooijer (Europeana)

Even een switch naar de even zijde. Na de twee blokken met arbeiderswoningen was er nog een huis op 106 B, en daarna kwam 108. Hier de achterzijde van Prinsenstraat 108. De boerderij van Plooijer aan het einde van de Prinsenstraat, gefotografeerd vanaf de sloot tussen Prinsenpad en Krugerstraat. Links woningen aan Prinsenpad 106 B (het hogere huis) tot 100 (de eerder getoonde arbeiderswoningen).

20200909-021 Prinsenstraat 108 Siem Plooijer (Europeana)

Hetzelfde plaatje maar nu in de winter.

20200415-057 Prinsenstraat (Gonda Kreeft)

Als je ten opzichte van de vorige foto iets naar rechts voer, kwam je op deze plek uit. Links de melkfabriek ZAMI op Prinsenpad 108 B, recht vooruit de sloot dwars op Prinsenstraat, met vaag de brug die rechts naar De Hippert leidt.

Krantenknipsel feb 1974, ontvangen van Gonda Kreeft:

“Op de plaats van de muur links (in het pand was eens een melkfabriek van Plooijer gevestigd, waarna Jansen en Dieperink, tankenfabriek, er in kwam) staat nu ongeveer Het Mennistenerf.
Als je de kleine brug overging, op de foto naar rechts, kwam er nog een smal stukje Prinsenstraat bij, met (op de foto hier rechts nog net zichtbaar) een opslagplaats van ijzerhandel Plooijer [en dan verder naar rechts de loods van Tromp – RK].
[…] Op de achtergrond is vaag de boerderij zichtbaar van Gerrit Kraaij. [op het weiland tussen Prinsenpad en Lijnbaanstraat - RK]”

20200806-221 Prinsenstraat 108 Einde (Onbekend)

Boerderij Simon Plooijer, Prinsenstraat 108 (voorzijde).

20180221-001 Prinsenstraat 108 (Gonda Kreeft)

Aan de voorzijde was wat ruimte voor een kippenhok. Voor de oriëntatie, de fotograaf stond op het Prinsenpad, dat loopt hier voorlangs, met naar links het bruggetje richting De Hippert.

20200909-020 1930 Prinsenstraat ZAMI (Archief Zaanstad)

Dit was de melkfabriek ZAMI NV, waarmee de leden van de familie Plooijer nauw waren verbonden.

Links van de auto staat Arie Plooijer en de vier aan de andere kant zijn Jaap Bierdrager, Theodorus Klaassen, Tinus Verdonk en Siem Plooijer, die de functie van directeur had.

Later, dus na de ZAMI NV, en voor het Mennistenerf, kwam hier het bedrijf van A. P. Jansens & E. Dieperink.

In het huis op de achtergrond, nummer 106 B, woonde de familie Mol. Ide Mol begon later een groentezaak aan de Zuiddijk.

20200806-222 1930-1935 Prinsenstraat 145 Brug naar De Hippert (Onbekend)

Bruggetje naar De Hippert (links). Links Prinsenstraat 145 en daarachter 110. Rechts nog een stukje van 108A (ZAMI).

Krantenknipsel dec 1976, ontvangen van Gonda Kreeft:

“Men kan zich dat nu niet meer voorstellen, doch tot na de WO2 was het gebied tussen de Burgemeestersbuurt en Oostzaan geheel landelijk. Nadat de “oostelijke stamweg” – ofwel de H. Gerhardstraat, Kepplerstraat en Wibautstraat – in de vijftiger jaren was aangelegd ging het heel snel en nu is het eertijds landelijke gebied in beslag genomen door de woningen en flats van Poelenburg, Peldersveld, en Hoornseveld.
De bebouwing van de Prinsenstraat – toen Prinsenpad geheten – eindigde zo ongeveer bij dit slootje. Nu ligt daar het voorplein van bejaardencentrum Het Mennistenerf, midden in de stad….
Over de sloot vond men nog de kistenfabriek van K. Hottentot, Scheepswerf De Hippert en de veeboerderij van veehouder G. Kraaij.”

Op de plattegrond met huisnummers (helemaal bovenaan deze pagina) herkennen we dit slootje wel, het vormde een Z-bocht en sloot aan op de sloot die tussen Prinsenpad en Krugerstraat liep, richting Oostzaan.

Laten we eens kijken wat er te vinden was als je het bruggetje passeerde naar de Gouw. Even voor het beeld: Het bruggetje lag ongeveer waar nu de rotonde ligt tussen Mennistenerf en Vermiljoenweg….

1940-1941 Huisnummers Prinsenstraat combi Sectie I Bad 1 en 2 (3)

Oké, ik zal een beetje helpen.

Maar eerst wil ik iets zeggen over de huisnummers 141 en 158.

Nummer 141 staat namelijk niet op de plattegrond met huisnummers. Nog voor het bruggetje was het 137-139-143-143 B, en na het bruggetje 145-147-149.
Als we de adresboeken bekijken, dan zien we wel dat de familie Pieter van Zaane eerst op 141 woonde, tot 1901. In het adresboek van 1920 staat G.J. Visser nog op 141 vermeld.
In hetzelfde adresboek duikt opeens Prinsenstraat 158 op, bewoond door J. en later P. van Zaane.

Ik krijg sterk het vermoeden dat nummer 158 oorspronkelijk nummer 141 was. En dat blijft even mijn uitgangspunt, totdat iemand het tegendeel kan aantonen. En dat is wel een beetje mijn bedoeling, want uiteindelijk wil ik dat er alleen maar waarheden op deze website terecht komen….

1898 Hinderwetvergunning Prinsenstraat 141 - 1898-12-31 (gemeente Zaanstad)

Deze vergunning lijkt te bevestigen dat nummer 141 de plek is waar we later 158 aantreffen.

20200415-057 Prinsenstraat (Gonda Kreeft)

Kort hiervoor hadden we deze foto al even, maar (ondanks de slechte kwaliteit) wil ik hem nog even terughalen. We zitten op een vlet en kijken vanaf de sloot naar de achterzijde van nummer 110 (rechts). In de verte zien we vaag het bruggetje en daarachter de boerderij van Gerrit Kraaij.

20200806-217 Prinsenstraat boerderij Gerrit Kraaij (Onbekend)

Boerderij van Gerrit Kraaij, foto mogelijk gemaakt vanaf het bruggetje. Of vanaf nummer 145. Op de achtergrond zien we huizen aan de Lijnbaanstraat.

20200806-222 1930-1935 Prinsenstraat 145 Brug naar De Hippert (Onbekend)

En dan pakken we die andere foto er ook nog even bij, vastgelegd vanaf de boerderij van Gerrit Kraaij.
Bruggetje met links Prinsenstraat 145 en daarachter 110.

20200806-243 1956-1958 Prinsenstraat Einde (Onbekend)

Achterzijde bebouwing einde Prinsenstraat. Mogelijk is dit ‘het kantoor’ van Plooijer, met rechts een stukje loods van Tromp. Dit alles gezien vanaf de sloot (in het verlengde van de sloot) tussen Prinsenstraat en Krugerstraat. Op de achtergrond het Sint Jan Ziekenhuis.

20200901-002 1960 De Hippert (Zaanwiki)

We zijn over het bruggetje gelopen; links hebben we de woonhuizen van 145 (G. Kraaij) en 147 (A.J. Kesselaar) gepasseerd, rechts 110 (R. de Vries).

Vervolgens komen we bij het metaalbedrijf van Plooijer en de loods van Tromp, waar we allereerst (in 1960) een bord aantreffen dat ons vertelt dat we de toegang naar de Hippert bereikt hebben. Zaanwiki:

“In 1960 werd dit bord geplaatst omdat er een nieuwe weg was gekomen en de mensen moesten weten waar de scheepswerf De Hippert aan het einde van de Prinsenstraat te vinden was. In augustus 2016 verkocht Cees van Zaane Jachtwerf De Hippert aan R.S. Watersport. Na 166 jaar kwam hiermee een einde aan het familiebedrijf ‘De Hippert’. Op dat moment stond ‘De Hippert’ op de 19e plaats van de oudste bedrijven in de Zaanstreek.”

20190204-004 Prinsenpad, op weg naar nummer 149 (Onbekend)

We lopen het bord voorbij. Achteraan nummer 149 van de familie Bönker, te bereiken via het paadje langs Tromp.
Links nog wat oud roest van Plooijer. Ans Boers-Bönker schreef mij:

“Timmerfabriek tromp. Mijn opa moest elke avond controleren of alles goed was, hij had er een sleutel van. Ook mocht hij daar de telefoon gebruiken, zo verdiende hij er nog een zakcentje bij. Vooraan kantoor (ahum) van Plooijer, hij woonde naast ons Prinsenstraat 82b, die stenen huizen, zal nu nummer 84 zijn.”

20190213-006 Pad naar De Hippert (Appie Jacobsen)

Een extra fotootje van een afstandje genomen. Links is bovendien ook een glimp zichtbaar van de tuinen van Schone, later de gemeentetuinen achter het Sint Jan Ziekenhuis. Het stukje land dat u hier rechts ziet is wel iets veranderd. In de huidige situatie staan we zo ongeveer op de rotonde bij het Mennistenerf en kijken richting brug naar de Vermiljoenweg…. Ans Boers-Bönker schrijft:

“In die sloot ben ik gevallen, ter hoogte van die dikke boom links, Jaap [jongere broer van Ans - RK] gooide stukjes hout in het water, mocht niet van mij en ik voorover in het water, voordat ik eruit was, vermolmd hout, stinken, het riool kwam daar in uit, nog steeds een trauma van overgehouden.”

20200817-017 1944 Prinsenstraat Tromp (Jan en Ans Boers-Bönker)

Feeststoet ter gelegenheid van de bruiloft van Lies Bönker en Arij Gast op 13 september 1944, lopend op weg naar het gemeentehuis. De familie Bönker woonde op nummer 149. Lies was dochter van Jacob Bönker en Jansje van Zaane.

Links schroot van Plooijer en rechts de houtfabriek van Tromp. Op de achtergrond alweer Prinsenpad 149.

Volgens Ans Boers-Bönker was het hele “eiland” van van Zaane, De Hippert: “Het achterste stuk was echt van Zaane eigendom denk ik, als je ook ziet al die namen, alles was wel met elkaar getrouwd, vroeg overleden en weer opnieuw getrouwd: van Zaane, Visser, Bönker, Kraaij”.

20200729-HP3-P99a 1950 H.Gerhardstraat (Henk Poppen)

De H. Gerhardstraat is op deze foto van juni 1950 nog doodlopend. Aan de rechterkant de ingang naar de Klaas Katerstraat en iets verderop naar de P.L. Takstraat. Op de achtergrond links de loods van de firma Plooijer en rechts de woning op Prinsenpad nummer 147. Daarachter de huizen, in een nieuwe wijk, aan de George Louis Jambroesstraat.

20200806-212 1958 Prinsenstraat ten oosten van H.Gerhardstraat (Onbekend)

Een paar jaar en enkele tientallen meters later, een stukje van de H. Gerhardstraat en de loodsen van Tromp. Iets verder naar rechts werden de Wilhelmina- en Ds Lindeboomschool gebouwd. Hiervan toon ik hieronder wat foto’s.

20200724-129 1960 Prinsenstraat H. Gerhardstraat (Onbekend)

Opnieuw wat later en verder langs de H. Gerhardstraat. Het rechtse donkere gebouw is een schuur die bij het woonhuis van 110 hoorde (de Vries). Er is een verbinding gemaakt tussen H. Gerhardstraat en Kepplerstraat. De Wilhelminaschool staat vlakbij de oude loods van Tromp.

20200909-008 Wilhelminaschool en Tromp houtfabriek (Archief Zaanstad)

20200909-011 Wilhelminaschool en Tromp houtfabriek (Archief Zaanstad)

Later komen we nog wel een paar foto’s tegen waarop het scholencomplex zichtbaar is.

20200817-031 1937 Prinsenpad G van Zaane-Heitgeert 100 Jaar (Jan en Ans Boers-Bönker)

Op Prinsenpad 149 woonde de familie Bönker, zoals eerder al gemeld. Grietje van Zaane-Heitgeert werd op dit adres ook liefdevol verzorgd, en kon daar dan ook op 21 juli 1937 haar honderdste verjaardag vieren. Al eerder zagen we de versieringen die ter ere van Grietje waren opgehangen in de omgeving.

20190213-008a 1937 Aankondiging verjaardag Grietje (Appie Jacobsen)

20190213-008 1937 Krantenverslag verjaardag Grietje (Appie Jacobsen)

20190213-009 1937 Verjaardagsgedicht van Ds Aalderts voor Grietje (Appie Jacobsen)

20200817-011 1937 Prinsenstraat 149 (Jan en Ans Boers-Bönker)

Laten we het maar een beetje feestelijk houden.

20200817-033 1937 Prinsenstraat 149 (Jan en Ans Boers-Bönker)

Deze foto is van 1937, tijdens het feest van de 100-jarige Grietje. De familie Bönker poseert voor het huis op nummer 149. Ans Boers-Bönker heeft de namen genoemd.

Staand bij muur:

• Grie – Grietje Margaretha Bönker (1909-1987)
• Gré – Margaretha Grietje Bönker (1911-2002)
• Wil – Johanna Wilhelmina Bönker (1913-2007)

Zittend:

• Opa Jacob Bönker (1882-1979)
• Opoe Grietje van Zaane- Heitgeert (1837-1939)
• Oma Jansje Bönker-van Zaane (1881-1968)

Voor:

• Lies – Elisabeth Jansje Bönker (1921-1987)
• Jac – Jacob Jan Bönker (vader van Ans, 1922-1998)

20200817-009 Prinsenstraat 149 (Jan en Ans Boers-Bönker)

Ans Boers-Bönker: “Prinsenstraat 149, feest ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van Grietje van Zaane-Heitgeert, de hele Prinsenstraat was versierd, het was heel uniek in die tijd dat iemand 100 werd. Moeder van mijn oma, zij zorgden voor haar, zijn ongeveer in 1918 toen haar man Pieter van Zaane in 1916 was overleden, daar naar toe verhuisd. De broer van Pieter, Jan van Zaane (vader van Piet) runde toen de scheepswerf, mijn opa en oma woonden eerst op Prinsenstraat 74.”

20200817-013 Prinsenstraat 149 (Jan en Ans Boers-Bönker)

20200817-040 Prinsenstraat 149 (Jan en Ans Boers-Bönker)

De Gouw-kant van Prinsenstraat 149, rechts hiervan was een loods van De Hippert, waar de jollen gebouwd werden.

1896 Bouwvergunning Prinsenstraat 149 - 1896-12-05 (gemeente Zaanstad)

20191219-005 1895 De Hippert vanaf de Gouw gezien (Gonda Kreeft)

Uit een krantenknipsel ontvangen van Gonda Kreeft. Het huis in het midden is 149 (van Bönker), met rechts daarvan de scheepswerkplaats. Het huis van van Zaane (158) staat links.

1878-04-26 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P3 De Hippert

20200731-002 1920 Prinsenpad De Hippert (Gemeente Zaanstad)

Scheepswerf De Hippert aan het einde van de Prinsenstraat nabij De Gouw. De Gouw ligt links, we zien de noord-kant van het huis van Bönker op Prinsenpad 149.

Bron: ZaanWiki:

“Kleine jachtwerf. aanvankelijk gevestigd aan het einde van de Prinsenstraat aan de Gouw te Zaandam, door stadsuitbreidingen gedwongen verhuisd naar het Weerpad te Zaandam. De thans (1989) honderd jaar oude jachtwerf bouwde aanvankelijk Oostzaner jollen en andere boerenvaartuigen; na de verhuizing naar Oostzaan begon men ook met de verkoop van polyester zeil-, vis- en bijbootjes en buitenboordmotoren.

In 1850 kocht Gerrit van Zaane als scheepstimmerman/schuitenmaker een stuk grond achteraan het Prinsenpad in Zaandam. Hier begon hij de scheepswerf ‘de Hippert’, vernoemd naar de oliemolen en later snuifmolen ‘de Hipper’ die hier tot ca. 1830 had gestaan. Op deze scheepswerf werden Oostzaner jollen en boerenplatten gemaakt en onderhouden. De scheepswerf bleef 166 jaar een familiebedrijf. Gerrit's zoon Pieter en diens zoon Jan waren de volgende generaties scheepsbouwers. Rond 1938 werd er weer een zoon Pieter de volgende eigenaar van ‘de Hippert’.

Na de oorlog veranderde het werk op de scheepswerf: er kwam verhuur van roeiboten en stalling van motorbootjes. De boerenplatten verdwenen en hiervoor in de plaats kwamen moderne watersportbenodigdheden: verkoop, onderhoud en stalling.

In verband met de stadsuitbreiding van Zaandam verhuisde het bedrijf in 1963 van de Prinsenstraat 158 naar Weerpad 2.

De scheepswerf werd Jachtwerf De Hippert. Pieter van Zaane ging met pensioen en zoon Jan van Zaane nam het familiebedrijf over. Het bedrijf floreerde en breidde zelfs uit met een filiaal in Leimuiden waar Jan van Zaane de leiding had, terwijl zijn broer Cees van Zaane de jachtwerf aan het Weerpad leidde. In 2002 ging Jan van Zaane met pensioen en werd de jachtwerf in Leimuiden verkocht.

In augustus 2016 verkocht Cees van Zaane Jachtwerf De Hippert aan R.S. Watersport. Na 166 jaar kwam hiermee een einde aan het familiebedrijf ‘de Hippert’. Op dat moment stond ‘de Hippert’ op de 19e plaats van de oudste bedrijven in de Zaanstreek.”

20191219-007 De Hipper (Hessel Kraaij)

Hessel Kraaij: “Ik ben nog steeds op zoek naar een originele afbeelding; moet afbeelding van voor 1831 zijn, want deze molen is tussen 1815 en 1831 gesloopt.”
Bij deze dus een oproep aan u, geïnteresseerde lezers! Mocht u nog een (originele) afbeelding van molen “De Hipper” hebben, dan zou u Hessel daar erg blij mee maken.

1898-12-13 Zaanlandsch Nieuws- en Advertentieblad P1 P van Zaane

1902 Bouwvergunning Prinsenstraat 158 - 1902-09-25 (gemeente Zaanstad)

Voorouders Jan en Cees van Zaane (Rob Klaassen)

• Gerrit van Zaane (1825-1905) start het bedrijf in 1850 op het Prinsenpad
• Pieter van Zaane (1847-1916)
• Jan van Zaane (1875-1937)
• Pieter van Zaane (1914-1997), in 1963 verhuist bedrijf van Prinsenstraat naar Weerpad
• Jan van Zaane (1940-)
• Cees van Zaane (1949-), augustus 2016 beëindiging bedrijfsvoering

1879-03-15 Zaanlandsche Courant P4 G van Zaane

20200729-HP3-P84b 1962 De Hippert (Henk Poppen)

20200902-069 1963 De Hippert (Gemeente Zaanstad)

Deze foto komt ook nog terug in een krantenartikel hieronder.

De Hippert kort voor de verhuizing naar het Weerpad, gezien vanaf De Gouw. Het hoge gebouw is het Sint Jan Ziekenhuis.

Ans Boers-Bönker: “De Hippert, begonnen door mijn overgrootvader, huis voor het ziekenhuis was van mijn opa en oma andere huis van Piet en Trien van Zaane, neef van mijn vader, toen de eigenaren van de Hippert.”

20190211-024 Dick Bakker op de Gouw met op de achtergrond Prinsenpad (Dick Bakker)

Achter Dick de woning van van Zaane op 158 en de loods van timmerfabriek Tromp.

20200817-002 1963 De Hippert (Jan en Ans Boers-Bönker)

Krantenartikel 31 juli 1963.

20200324-029 De Hippert (Gonda Kreeft)

De witte gebouwen zijn van het scholencomplex Wilhelmina- en Ds Lindeboomschool.

20200324-030 De Hippert (Gonda Kreeft)

Deze foto’s zijn gemaakt vanaf de brug van de Joachim Kleinsorgstraat. De brug naar de Vermiljoenweg moet nog gebouwd worden, maar dat zal niet lang meer duren.

20200817-005 De Hippert (Jan en Ans Boers-Bönker)

20200909-006 Gymlokaal Ds Lindeboomschool, Gouw, Boerderij C. Koele (Archief Zaanstad)

Vanaf Oostzijderveld bij de Gouw gezicht op achterzijde gymlokaal Wilhelmina- en Ds Lindeboomschool; hier staan nu de zogenaamde Kuyt flats, Bristolroodstraat enz. Boerderij was van C. Koele. Op de achtergrond nog de timmerfabriek van Tromp.

20200729-HP1-P121b 1961 De Gouw (Henk Poppen)

20200729-HP2-P90a 1959 De Gouw (Henk Poppen)

Wellicht zouden de bewoners van de Laan der Vrijheid best willen dat zij het ruime uitzicht nog net zo hadden als op deze foto.

20200909-012 1970 H Gerhardstraat en Prinsenstraat (Archief Zaanstad)

Het werk is nog niet klaar, rechts wordt gewerkt aan de brug naar de Vermiljoenweg, maar wel is alle oude bebouwing van de Prinsenstraat ten oosten van het Mennistenerf verwijderd.

We zien hier ‘mijn’ Ds Lindeboomschool (deze bezocht ik van 1966 tot 1972). Mogelijk is de foto al iets ouder dan 1970, we zien hier vooraan nog de witte poort die in de ochtend nog geopend moest worden door de (in mijn tijd) hoofdonderwijzer, H. (Hennie) Hendriks. Langs de bomenrij hier rechtsonder was nog water, totdat de Laan der Vrijheid verlengd werd richting Bloemgracht. Zie ook de foto hierboven (20200729-HP2-P90a). Die bosjes waren ook verboden terrein voor ons, je zorgde maar dat je op het schoolplein bleef. Hooguit mochten sneeuwballen gegooid worden naar onze “vijanden” van de “Willeminaschool”, dat gebeurde voorlangs de gymzaal die de schoolpleinen scheidde.

Op de achtergrond de Oostzijderkerk (links) in de Klauwershoek en de Rooms Katholieke Sint Bonifatiuskerk aan de Oostzijde. Rechts het Sint Jan Ziekenhuis en midden op de foto P.L. Takstraat en Klaas Katerstraat.

Nog even iets over De Gouw

Bron: ZaanWiki

“Gouw: Naam van verschillende vaarsloten in de Zaanse polders, die lopen in Noord-Zuidrichting, dus min of meer evenwijdig aan de Zaan. Er zijn twee gouwen in de Zaanstreek aanwezig. Ten westen van de Zaan loopt de Gouw tussen Zaandam en Westzaan, ten oosten van de Zaan loopt de Gouw dwars door de bebouwing van Oostzaandam, van de Zuidervaart ten westen van de wijken Poelenburg, Peldersveld, Hoornseveld, door Kogerveld, tot de Nagouw in het Kalf.
In het verleden bestonden ook in Oostzaan de Oostzaner Gouw, de Oostgouw en de Kerkgouw, in Westzaan de Middelgouw, in Assendelft de Crommegouw en in Krommenie de Crommenieër Gouwe. Soms stonden gouwen ook bekend als gouwsloten en werden de stukken land aan weerszijden van de sloten gouwen genoemd. Mogelijk is de oorspronkelijke betekenis van het woord gouw de waterkering langs de sloten.
De gouwen zijn mogelijk gegraven ten behoeve van de afwatering van ontgonnen land. Een andere en even aannemelijke veronderstelling luidt dat de gouwen oorspronkelijk veenkreken zijn geweest, dus van natuurlijke oorsprong zijn. Het slotenpatroon dat haaks op de gouwen ontstond en dat het specifieke slagenlandschap tot gevolg kreeg, bestaat uit in de late middeleeuwen gegraven sloten."

En hiermee komen we aan het einde van dit document.